Sunday 25 July 2010

OSMANLIMI, CUMHURIYETMI?





Yukaridaki resimle baslayan fikir alis-verisinizi cok ozgun buldugumu belirtmeliyim.Hayk Durmaza buyuk olcu'de katiliyorum.Yaklasimindan dolayi'da kendisini kutluyorum.Omer Bataroglu bey benim hemserim sayilir.Buyuk ihtimallede ayni din ve ...meshepteniz.Ama kendisine bircok konu'da katilmiyorum.Yorumlarinizdan bir yonu ile tarih bilginiz cok iyi gibi gorunuyor.Bir yonu ile de maalesef tam tersi.suphesiz osmanli tarihide cumhuriyet tarihi de bizim tarihimiz.Ayrica cumhuriyet tarihi cok yeni bir tarih, bunu 100-200 oncesi ile mukayese etmek son derece yaniltici.Sosyolojik ve tarihsel analizleri, ayni donemlerin dunyasindan soyutlayarak yapamayiz.Osmanli bir imparatorluk idi.O tarihlerde dunya da diger imaratorluklar'da vardi.Ingiliz imparatorlugu mesela.Ama gunumuzde herhangi bir imparatorluk varmi dunyada.Demekki insanlar bu tur devlet yapilanmasindan baska bir asamaya gelmisler.Bu dogru veya yanlis.Iyi yada kotu.Ama bir gercek.

1789 fransiz ihtilali ile birlikte insanlik ulus devletlere yonelmis ve bu prensiplere gore olusmus devletler catisi altinda yasama asamasina gecmistir.Yani demek istedigim bu insanligin genel gelisim-degisim cizgisi ile paralel giden bir durumdur.Biryerde control disi bir durum.Daha baska bir soyleyisle eger istense bile osmanli imparatorlugu yasayamazdi.Zira bilindigi gibi yikilisi da pat diye olmadi.Belki 100-200 yillik bir gerileme surecinden sonra yikilmistir.Yikilmamasi icin de her acidan buyuk mucadeleler verilmistir.Cok ilginc bir sekilde imparatorlugun son donemlerinde yikilmamasi icin en buyuk mucadeleyi verenlerden biri de Mustafa Kemal Ataturk'dur..Birinci dunya savasinda onun yonettigi hicbir cephede savas kaybedilmemistir..

Osmanlinin bunyesinde yasayan insanlarin imparatorluktan kopmasida, buyuk olcu de zamanin emperyalist ulkelerinin tertipleri ile olmustur.Omer Bataroglu bey birde onyargili olarak cumhuriyeti yeriyor osmanliyi ovuyor.Dedigim gibi ikisi de bizim tarihimiz ve her ikisinde de yerilecek ve ovulecek yonler var pek tabiiki..Ancak verdigi cumhuriyet donemi vergi ornegi ve insanlarin asli ile yasayabilme ozgurlugu ne yazikki dogru degil.Cunku en asgari tarih bilgisi olan biri bile cok iyi bilirki, osmanli'da muslumanlar bircok vergiden muaf iken hristiyanlar sirf hristiyan oldugu icin cok agir vergiler odemek durumundaydi...birde yenicerileri heralde cok iyi bilir.Bunlar bilindigi gibi hristiyan ailelerin henuz dunyaya gozunu yeni acmis cocuklarinin zorla ailelerinden alinmasi ile olusturulmus seckin askeri birlikler idi...bunlar birakin hangi dinden olduklarini yasayabilmeyi veya bu konuda ailelerinden dinlerini adetlerini,kulturlerini ogrenebilmeyi, hayatlarinin sonraki donemlerinde anne-ve babalarinin kim oldugunu dahi ogrenme imkaanindan yosun idiler..

Burada kafaya estigi gibi tarih yazmaya gerek yok..

No comments:

Post a Comment